Wszyscy znamy i podziwiamy tęczę – piękny, kolorowy łuk na niebie, która pojawia się po deszczu. Ale czy słyszeliście kiedykolwiek o białej tęczy? To zjawisko jest znacznie rzadsze i mniej znane, ale równie fascynujące. W przeciwieństwie do tradycyjnej tęczy, która prezentuje całą gamę kolorów, biała tęcza składa się tylko z “białego światła”. Czym jest biała tęcza i jak powstaje? Oto co warto wiedzieć o tym tajemniczym zjawisku!
Czym jest biała tęcza?
Biała tęcza (czasami nazywana także “Łukiem mgły” eng. “Fog bow”), znan również jako tęcza z odcieniami białego lub tęcza obojętna, jest rzadkim zjawiskiem atmosferycznym, które polega na pojawieniu się tęczy o kolorach białych lub bardzo bliskich bieli.
Tradycyjna tęcza jest wynikiem rozszczepienia światła słonecznego na widma barw przez krople wody w powietrzu. Jednak w przypadku białej tęczy, krople deszczu lub mgły są znacznie mniejsze niż w przypadku tradycyjnej tęczy, co powoduje rozproszenie światła w bardziej równomierny sposób i brak wyraźnego rozszczepienia barw.
Definicja według Wikipedii:
Biała tęcza, tęcza we mgle – zjawisko optyczne i meteorologiczne, powstające w analogiczny sposób jak klasyczna wielobarwna tęcza, ale na kroplach mgły. Jest to zjawisko niezbyt częste widoczne na mgle.
Biała tęcza jest często trudna do zauważenia, ponieważ jej kolory są bardzo słabe i mogą być zdominowane przez jasne tło nieba. Zwykle pojawia się w pobliżu tradycyjnej tęczy i może być bardziej widoczna, gdy jest obserwowana z przeciwnego kierunku niż tradycyjna tęcza.
Biała tęcza jest rzadkim zjawiskiem i często uważana jest za niezwykłe i piękne zjawisko atmosferyczne.
Jak powstaje biała tęcza?
W kropli wody, bieg promieni świetlnych jest taki sam, jak w przypadku powstawania kolorowej tęczy. W wielobarwnej tęczy światło przechodzi przez większe krople deszczu, gdzie bieg promieni jest zgodny z optyką geometryczną. Natomiast w tęczy powstającej na mniejszych kropelkach mgły, bieg promieni świetlnych ulega dyfrakcji i nie występuje wyraźne rozszczepienie kolorów. Tęcza na mgłę nie jest całkowicie biała, ale wykazuje wyblakłe kolory, z przewagą czerwieni na zewnętrznej części łuku i niebieskiego wewnątrz łuku. Maksymalne światło jest obserwowane pod kątem 135-150 stopni, odpowiadającym kątowi łuku tęczy 30-45 stopni.
W symulacjach komputerowych można zaobserwować, że dla kropelek o rozmiarze 0,001 mm (1 μm) powstaje szeroki, biały łuk, który zawiera w sobie barwne łuki odpowiadające wielokrotnym tęczom w tradycyjnej tęczy. Te wewnętrzne łuki są znacznie szersze niż w tradycyjnej tęczy. Wraz ze wzrostem rozmiaru kropelek, biała tęcza się zwęża, a wewnętrzne łuki zbliżają się i słabną. Dla kropelek o średnicy 1 mm, efekty dyfrakcyjne w obszarze tęczy są niemal niewidoczne, z wyjątkiem miejsca tuż przy wewnętrznym łuku tęczy.
Poszukiwanie zjawiska białej tęczy
Les Cowley na swojej stronie internetowej Atmospheric Optics (https://www.atoptics.co.uk/) mówi:
Odwróć wzrok od słońca i pod kątem 35-40 stopni od swojego cienia, który wyznacza kierunek punktu antysłonecznego [punkt położony bezpośrednio naprzeciw słońca]. Niektóre mgły mają bardzo niski kontrast, więc szukaj małych rozjaśnień na zamglonym tle. Raz złapane są nie do pomylenia.
Słońce musi znajdować się na wysokości mniejszej niż 30-40 stopni, chyba że znajdujesz się na wzgórzu lub wysoko na statku, skąd można zobaczyć mgłę i dziób mgły z góry.
Łuki mgłowe są ogromne, prawie tak duże jak tęcza i dużo, dużo szersze.
