Rowy oceaniczne to miejsca, które zachwycają swoim pięknem i tajemnicą. Są one najgłębszymi i najdłuższymi “rynnami” na Ziemi, znajdującymi się na dnie oceanów. To właśnie tam, gdzie skały i woda spotykają się w największej głębi, znajdujemy niezwykłe ekosystemy i procesy geologiczne, które jeszcze nie zostały do końca poznane przez naukowców.
Spis treści:
Czym są rowy oceaniczne? Definicja
Rowy oceaniczne to długie, wąskie i głębokie rowy, które tworzą się na dnie oceanicznym. Są one efektem ruchów tektonicznych płyt litosfery, które tworzą skorupę ziemską. Płyty te poruszają się po powierzchni Ziemi, przesuwając się nad i pod innymi płytami. Rowy te są miejscem aktywności geologicznej, takiej jak erupcje wulkanów podwodnych, trzęsienia ziemi, czy też wybuchy gejzerów podwodnych. Są one również ważnym źródłem minerałów i surowców naturalnych, takich jak mangan, nikiel, czy też miedź.
Definicja według Wikipedii:
Rów oceaniczny – silnie wydłużone obniżenie dna oceanu o głębokości ponad 6000 m, czyli znacznie poniżej średniego poziomu dna basenów oceanicznych.
Jak powstają rowy oceaniczne?
Rowy oceaniczne powstają w wyniku ruchów tektonicznych płyt litosfery. Płyty litosfery, które tworzą skorupę ziemską, poruszają się po powierzchni Ziemi, przesuwając się nad i pod innymi płytami. Kiedy dwie płyty spotykają się, jedna z nich może przesuwać się pod drugą. Proces ten nazywa się subdukcją i jest główną przyczyną powstawania rowów oceanicznych. W miejscu, w którym płyta podchodzi pod inną płytę, magma znajdująca się pod skorupą ziemską wyrzuca się na powierzchnię tworząc rowy oceaniczne.
Jakie jest znaczenie rowów oceanicznych?
Rowy oceaniczne mają wiele ważnych znaczeń dla Ziemi i jej ekosystemów. Oto kilka z nich:
- Klimat: Rowy oceaniczne mogą mieć wpływ na klimat Ziemi poprzez wprowadzanie dwutlenku węgla do oceanów i atmosfery.
- Bioróżnorodność: Rowy oceaniczne są ważnymi obszarami dla różnorodności biologicznej, gdyż stanowią one miejsce rozwoju różnych form życia, takich jak ryby, koralowce, skorupiaki, czy też glony.
- Geologia: Rowy oceaniczne są ważnymi obszarami aktywności geologicznej, takiej jak erupcje wulkanów podwodnych, trzęsienia ziemi, czy też wybuchy gejzerów podwodnych.
- Surowce mineralne: Rowy oceaniczne są ważnym źródłem minerałów i surowców naturalnych, takich jak mangan, nikiel, czy też miedź.
- Badanie: Rowy oceaniczne są ważnym obszarem badań naukowych dla geologów, oceanografów, biologów marin oraz innych specjalistów, ponieważ pozwalają one na lepsze zrozumienie procesów geologicznych, oceanograficznych i biologicznych zachodzących na Ziemi
Największe rowy oceaniczne (tabela)
Poniżej w tabeli wymieniliśmy rowy w kolejności malejącej głębokości:
| Nazwa rowu oceanicznego | Głębokość (m) | Ocean |
| Mariański | 10911-11022 | Spokojny |
| Tonga | 10882 | Spokojny |
| Izu Ogasawara (Bonin) | 10640 | Spokojny |
| Kurylsko-Kamczacki | 10542 | Spokojny |
| Filipiński | 10540 | Spokojny |
| Kermadec | 10047 | Spokojny |
| Torresa | 9175 | Spokojny |
| Nowej Brytanii | 9140 | Spokojny |
| Yap | 8527 | Spokojny |
| Japoński | 8410 | Spokojny |
| Salomona | 8310 | Spokojny |
| Palau | 8069 | Spokojny |
| Atakamski (Peruwiańsko-Chilijski) | 8065 | Spokojny |
| Rów Chilijski | 8065 | Spokojny |
| Rów Peruwiański | 6369 | Spokojny |
| Aleucki | 7679 | Spokojny |
| Rów Nowohebrydzki | 7570 | Spokojny |
| Riukiu (Nansei Shoto) | 7505 | Spokojny |
| Banda (Webera) | 7440 | Spokojny |
| Środkowoamerykański (Meksykański, Gwatemalski) | 6662 | Spokojny |
| Zachodniomelanezyjski | 6534 | Spokojny |
| Witiazia | 6150 | Spokojny |
| Nowogwinejski | 5130 | Spokojny |
| Portorykański (Puerto Rico) | 9219 | Atlantycki |
| Sandwichu Południowego | 8428 | Atlantycki |
| Krawędź Romanche | 7760 | Atlantycki |
| Kajmański | 7686 | Atlantycki |
| Helleński | 5267 | Atlantycki |
| Sundajski (Jawajski) | 7455 | Indyjski |
| Diamantiny | 7102 | Indyjski |
| Wschodnioindyjski | 6335 | Indyjski |
| Obi | 5880 | Indyjski |
| Czagos | 5408 | Indyjski |
| Amirancki | 5349 | Indyjski |
Rów Mariański – najgłębszy rów oceaniczny
Rów Mariański, również znany jako Challenger Deep, to najgłębszy znany rów oceaniczny na świecie. Znajduje się on na dnie Oceanu Spokojnego, na północno-wschodniej stronie wysepki Guam. Rów ma głębokość około 10911 metrów, chociaż wartość ta jest niepewna i różni się nieco w zależności od źródła.
Jak podaje Wikipedia:
Rów Mariański – najgłębszy znany (10 911 ± 40 m p.p.m.) rów oceaniczny na Ziemi, położony w zachodniej części Oceanu Spokojnego, na południowy wschód od Marianów. Ciągnie się łukiem o długości blisko 2000 km.
Rów Mariański został pierwszy raz odkryty w 1875 roku przez brytyjskiego okręt badawczy HMS Challenger. W ciągu następnych kilku dekad, kilka kolejnych ekspedycji próbowało pomierzyć dokładną głębokość rowu, ale wyniki były niepewne.
W 1960 roku amerykański okręt USS Trieste, pod dowództwem Kapitana Don Walsh i Jacques’a Piccarda, udało się zanurzyć na głębokość 10.908 metrów i stało się pierwszym pojazdem, który zanurzył się w tym równinie.
Od tamtego czasu, tylko kilka nurkowań zanurzeniowych było dokonanych w głębi równiny Mariańskiej. W ciągu ostatnich kilku dekad, naukowcy korzystali z technologii pozwalających na przeprowadzanie badań bez konieczności bezpośredniego dostępu, takie jak sonar, roboty podwodne i satelity.
Wiadomo, że Rów Mariański jest miejscem aktywności geologicznej, takiej jak trzęsienia ziemi i erupcje wulkanów podwodnych. Rów ten jest również ważnym źródłem minerałów i surowców naturalnych, takich jak mangan i nikiel. Jest również ważnym obszarem badań naukowych dla geologów, oceanografów, biologów morskich i innych specjalistów, ponieważ pozwala lepiej zrozumieć procesy geologiczne, oceanograficzne i biologiczne zachodzące na Ziemi
Fauna i flora w rowach oceanicznych – co o niej wiemy?
Fauna i flora w rowach oceanicznych to temat, który jest nadal dość mało poznany. Z powodu trudności z dostaniem się na dno rowów oraz trudności w utrzymaniu życia w tak trudnych warunkach, badania te są trudne i kosztowne.
Mimo to, naukowcy odkryli, że rowy oceaniczne zamieszkują niektóre unikalne i rzadkie gatunki zwierząt i roślin. Wiele z tych gatunków jest nieznanych w innych częściach oceanu i jest przystosowanych do życia w ekstremalnie trudnych warunkach, takich jak brak światła, niskie ciśnienie i brak tlenu.
W równinie Mariańskiej, naukowcy odkryli kilka gatunków ryb, w tym gatunki grenadierów, które mają unikalne organy, które pozwalają im przetrwać w braku tlenu. Również zaobserwowano tam również krewetki, które pochodzą z rodzaju Munidopsis. W równinie Kermadec, badacze znaleźli również rzadki gatunek kolceńca, który jest przystosowany do życia w niskiej temperaturze.
W rowach oceanicznych znajdują się również unikalne formy życia roślinnego, takie jak gatunki glonów, które rosną na skałach i skorupach koralowych. Wiele z tych roślin jest przystosowanych do życia w braku światła i niskiej temperaturze.
Jednak nadal pozostaje wiele nieznanych rzeczy na temat fauny i flory w rowach oceanicznych, wiele gatunków pozostaje nieodkrytych i nieznanych, a badania nad tymi ekosystemami cały czas trwają.
Podsumowanie
- Rowy oceaniczne to najgłębsze i najdłuższe miejsca na Ziemi, znajdujące się na dnie oceanów.
- Powstają one w wyniku procesu subdukcji, gdzie jedna płyta litosfery przesuwa się pod drugą.
- Są ważnym źródłem minerałów i surowców naturalnych, takich jak mangan i nikiel.
- Rowy oceaniczne zamieszkują unikalne i rzadkie gatunki zwierząt i roślin, które są przystosowane do trudnych warunków takich jak brak światła, niskie ciśnienie i brak tlenu.
- Nadal pozostaje wiele nieznanych rzeczy na temat fauny i flory w rowach oceanicznych, a badania nad tymi ekosystemami cały czas trwają.
