Rosa to skroplona para wodna, która tworzy się na powierzchniach zimnych w nocy. Jest to widoczne na przykład rano na trawie, liściach czy szklanych powierzchniach, gdy temperatura powietrza jest niższa niż temperatura tych powierzchni.
Rosa jest jednym z wielu zjawisk meteorologicznych, które występują w atmosferze i mają wpływ na warunki pogodowe. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu, jak powstaje rosa, jakie są jej rodzaje i jakie znaczenie ma dla nas i dla środowiska.
Spis treści:
Jak powstaje rosa?
Rosa powstaje w wyniku skraplania pary wodnej na powierzchni przedmiotów w temperaturze poniżej punktu rosy. Gdy kropelki rosy zamarzną, tworzą przezroczyste grudki lodu, zwane białą rosą. Biała rosa jest najczęściej spotykana jesienią i wiosną. Podobnie jak mgła, rosa powstaje przez kondensację pary wodnej w temperaturze niższej od punktu rosy.
Rosa powstająca w wyniku radiacji
Rosa powstaje w wyniku kondensacji pary wodnej na powierzchni różnych przedmiotów po wypromieniowaniu (radiacji) ciepła przez nie. Ten typ rosy tworzy się podczas bezchmurnej i bezwietrznej pogody, kiedy dochodzi do intensywnego wypromieniowywania ciepła z ziemi. Jeśli temperatura tych ciał obniży się poniżej punktu rosy, na nich pojawią się krople rosy.
Ciała o niskiej grubości, takie jak liście lub cienkie blachy, najszybciej schładzają się ze względu na ich niewielką pojemność cieplną na jednostkę powierzchni, dlatego na nich pojawia się rosa najwcześniej. Ciała o grubej warstwie obniżają temperaturę wolniej z powodu napływu energii cieplnej z wnętrza i na nich rosa osiada później, a nawet wcale. Prędkość chłodzenia zależy w tym przypadku od przewodnictwa cieplnego ciała i temperatury wewnątrz ciała.
Występowanie rosy radiacyjnej wieczorem i rano jest dobrym prognostykiem pogody.
Rosa powstająca w wyniku napływu powietrza
Powstawanie rosy adwekcyjnej jest związane z napływem wilgotnego i cieplejszego powietrza lub przenoszeniem chłodnych przedmiotów do cieplejszych pomieszczeń. W przyrodzie ta rosa często tworzy się w pobliżu frontów atmosferycznych, przed burzą. Wilgotne powietrze ma zdecydowanie wyższą temperaturę punktu rosy – nawet o kilkanaście stopni. Dzięki temu rosa adwekcyjna pojawia się na kamieniach, glazurze, metalowych przedmiotach w chłodnych pomieszczeniach i jest oznaką pogorszenia pogody lub nadchodzącej burzy.
Na powierzchniach, które wchłaniają wodę, rosa nie tworzy się. Natomiast na przedmiotach o bardzo niskim napięciu powierzchniowym nie powstają kropelki, lecz jednolita warstwa wody.
W jaki godzinach najczęściej pojawia się rosa? Kiedy rosa znika?
Rosa często pojawia się rano, gdy temperatura powietrza spada poniżej punktu rosy, a wilgotne powietrze osadza się na przedmiotach. W ciągu dnia, gdy temperatura powietrza rośnie, rosa stopniowo znika. Jednak w przypadku rosy adwekcyjnej, która powstaje w wyniku napływu cieplejszego i wilgotniejszego powietrza lub przeniesienia chłodnych przedmiotów do cieplejszych pomieszczeń, rosa może pojawiać się w dowolnym momencie dnia. Wszystko zależy od warunków pogodowych i temperatury powietrza.
